KHÁM PHÁ XỨ SỞ RƯỢU VANG BORDEAUX
KHÁM PHÁ XỨ SỞ RƯỢU VANG BORDEAUX
Bordeaux, thành phố cảng ở Tây Nam nước Pháp, là giấc mơ của những người yêu rượu. Khu di tích lịch sử của thành phố được UNESCO công nhận là Di sản thế giới, khiến nó trở thành một thành phố mang đậm tinh hoa văn hóa Pháp.
Bordeaux nằm ở phía tây nam nước Pháp, là một trong những vùng sản xuất rượu vang nổi tiếng nhất nước Pháp nói riêng và cả thế giới nói chung. Trong số các dòng rượu vang nổi danh nhất tại Bordeaux, dòng vang đỏ không ngọt, nồng độ vừa phải được ưa chuộng hơn cả. Những chai rượu vang ngon nhất (và đắt nhất) đến từ các lâu đài danh tiếng của Médoc (đặc biệt là Pauillac và Margaux), St. Émilion và Pomerol. Bên cạnh rượu vang đỏ, Bordeaux còn nổi tiếng với rượu vang trắng không ngọt từ Pessac-Leognan và vang trắng ngọt vùng Sauternes.
Có lẽ vì thế mà Bordeaux được coi là thủ phủ của rượu vang, nơi tổ chức hội chợ rượu vang thế giới Vinexpo, là giấc mơ của những người yêu rượu vang trên toàn thế giới. Trước khi tới đây, tôi đã được mách rằng: ngoài việc ghé thăm những vườn nho bạt ngàn và các hầm rượu lớn, chứa những chai rượu vô cùng quý hiếm đã lên đến cả trăm năm tuổi, nhất định phải dành thời gian tham dự những lớp học rượu vang để hiểu thêm về các loại vang Bordeaux nổi tiếng, biết cách thẩm định, đánh giá các loại rượu dựa vào màu sắc, mùi vị của rượu.
Các vườn nho của Bordeaux trải dài 130 km tính từ bờ biển Đại Tây Dương. Đây là quê hương của hơn 10.000 nhà sản xuất rượu vang khác nhau, mỗi năm đóng góp vào thị trường rượu vang thế giới sản lượng rượu khổng lồ. Bordeaux có khí hậu ôn hòa, nhiệt độ ban ngày vào mùa hè khoảng 25-28oC, mùa đông hiếm khi xuống dưới 0oC, với dòng chảy từ ba con sông Dordogne, Garonne và Gironde Estuary, chia cắt Bordeaux thành những vùng vang đặc trưng mang những nét đặc sắc về hương vị riêng biệt.
Vùng đầu tiên phải kể đến là vùng Médoc, ở bờ trái sông Garonde, nơi có điều kiện thổ nhưỡng tuyệt vời cho ra đời những chai vang đỏ đậm đà và nồng nàn với sự kết hợp giữa Cabernet Sauvignon và Merlot. Đi chếch xuống phía nam khu vực Médoc, qua thành phố Bordeaux nhộn nhịp, bạn sẽ đến vùng vang Graves và vùng vang trắng ngọt Sauternes. Không kém phần nổi bật là bờ phải sông Dordogne, khu vực St. Émilion, nơi sản xuất những chai rượu rượu vang đỏ Merlot nhẹ nhàng quyến rũ. Và cuối cùng là vùng trung tâm Entre-Deux-Mers nằm giữa hai nhánh sông, với đặc sản là những chai vang trắng thanh mát.
Bên cạnh những vườn nho, Bordeaux còn là một trong những điểm đến mới và hấp dẫn nhất nước Pháp, với các quán cà phê, vườn hoa, bảo tàng và di tích tân cổ điển thu hút khách du lịch khắp nơi trên thế giới như cầu Đá, Nhà hát lớn... Bordeaux còn có những phố mua sắm dài nhất châu Âu, hải sản hảo hạng và nằm ngay gần đại dương. Sau một chuyến đi thăm vườn nho trong ngày, bạn có thể trở về thành phố và nghỉ ngơi để cảm nhận rõ cuộc sống thanh bình của người dân địa phương tại thành phố cảng cổ kính này.
Đã đến Bordeaux thì không thể bỏ qua Médoc, vùng trồng nho nằm trên bờ trái sông Gironde, cách Bordeaux khoảng hơn 40 km về phía bắc. Tên của nó xuất phát từ Metallicus, một bộ lạc Celtic địa phương, khu vực này phát triển kinh tế mạnh mẽ chủ yếu nhờ vào sản xuất rượu vang đỏ với khoảng 1.500 vườn nho. Khu vực này cũng có rừng thông và những bãi biển cát dài, gần Đại Tây Dương với khí hậu tương đối ôn hòa và lượng mưa cao.
Du khách đến Bordeaux có thể khám phá những vườn nho Médoc chỉ trong trong một ngày. Có ba sự lựa chọn để di chuyển từ Bordeaux đến Médoc, bằng tàu hỏa, xe bus (mất khoảng 90 phút) hoặc taxi (mất khoảng 45 phút, nhưng tất nhiên là chi phí sẽ đắt hơn). Ngoài ra còn có những tour tham quan Médoc trọn gói, nhưng khi đến Médoc rồi, bạn có thể đi bộ hoặc thuê xe đạp để tự khám phá các vườn nho cũng rất dễ dàng.
Về phía tây Médoc, được bao phủ trong ánh sáng và nắng mặt trời, là những bãi biển cát trắng được bao quanh bởi một khu rừng bao la. Về phía đông Médoc, bên cửa sông Gironde, là nơi tập trung những lâu đài nổi tiếng, những vườn nho, các xưởng rượu vang với những loại rượu có uy tín nhất thế giới.
Nổi tiếng với các loại rượu vang đỏ mạnh mẽ, đậm vị cùng những xưởng rượu gia đình truyền thống nổi tiếng nhất ở Pháp, Médoc có những lâu đài rượu vang nổi tiếng như Pauillac, Margaux, St. Julien và St. Estephe. Không phải là những lâu đài lung linh thơ mộng như trong cổ tích đâu, mọi tòa nhà sản xuất rượu vang ở Bordeaux đều được gọi là các lâu đài (château), mang nghĩa là "điền trang", được xây bằng đá với dáng vẻ mộc mạc, không quá cầu kỳ và hoa mỹ. Thời xưa, chủ nhân của các xưởng rượu vang thường là các lãnh chúa, các nhà quý tộc, nên các tòa nhà này đều được gọi là lâu đài. Và con đường băng qua những vườn nho bạt ngàn ở đây được gọi là Route des Chateaux (đường lâu đài) vẫn giữ nguyên dáng vẻ như từ thời Trung cổ.
Nếu bạn dự định ghé vào thăm xưởng rượu thì hãy ghi nhớ, nổi tiếng nhất là những xưởng rượu ở Margaux và Haut-Médoc. Đừng bỏ qua cơ hội nếm thử vài loại vang để cảm nhận sự khác biệt của các loại nho. Nho Cabernet Sauvignon hạt nhỏ, vỏ dày màu tím thẫm, cho rượu có vị chua vừa phải và hương thơm của lý chua đen, lá cà chua, gia vị cay và gỗ tuyết tùng. Nho Merlot vỏ màu xanh đậm, cho rượu hơi chát nhẹ, có hương vị gỗ sồi, mận và việt quất. Phần lớn các dòng rượu Bordeaux Blend đều pha trộn cả Cabernet Sauvignon và Merlot. Các thành phần còn lại có thể là Cabernet Franc, Petit Verdot, Malbec được sử dụng xen kẽ với tỷ lệ và thành phần tuỳ thuộc vào từng vụ.
Người ta kể rằng, một trong những danh nhân mê rượu vang đỏ Château Margaux nhất là văn hào Ernest Hemingway, đến nỗi người cháu nội đầu tiên ông được đặt tên là Margaux Hemingway.
Trước đây, kiến thức về rượu vang của tôi chỉ dừng lại ở quy tắc "vang trắng cho hải sản và thịt trắng, vang đỏ cho thịt đỏ". Nhưng theo những chuyên gia rượu vang mà tôi đã gặp ở Médoc thì "nghề chơi cũng lắm công phu". Rượu làm từ nho Cabernet Sauvignon thì nên ăn với bít tết, gan ngỗng béo, nấm cục, thịt bò Wellington và thịt nai. Rượu làm từ nho Merlot lại phải ăn với thịt lợn hầm hay thịt cừu kho tộ mới đúng điệu. Còn các loại rượu Blend thì quả thực là vô vàn cách kết hợp cùng thực phẩm, không thể nào nhớ hết được.
Ở Pháp, có những khu chợ trời hay chợ bán đồ cũ gọi là brocante - một loại hoạt động khiến tôi mê say bởi tính chất đặc biệt thú vị của chúng. Người Pháp có câu “giá rẻ như ở brocante”. Ở Médoc có nhiều khu chợ brocante được tổ chức tại các địa điểm khác nhau. Tùy theo từng vùng, thường brocante họp vào ngày thứ bảy, chủ nhật đầu tiên của tháng. Hầu như cuối tuần nào cũng có những khu chợ trời tấp nập thay phiên nhau. Tại brocante, có thể tìm mua đủ hết vật dụng gia đình: TV, nhạc cụ, radio cổ, đồng hồ, đồ bếp, sách vở, băng đĩa, quần áo, bánh kẹo, mỹ phẩm… thứ gì cũng có, đông vui như hội chợ, nhất là trang phục của trẻ con thì gần như mới nguyên vì chúng rất mau lớn. Không chỉ có đồ cũ mà còn có rất nhiều món đồ còn mới như quần áo do lỗi mốt hay “hàng độc” đều có mặt tại các brocante này. Và cũng giống như ở chợ trời ở Việt Nam, tùy vào tình trạng cũ mới của món hàng, bạn có thể thoải mái trả giá, chọn mua món đồ vừa ý.
Một khi đã đi chợ ở Pháp thì đừng bỏ qua cơ hội ăn quà vặt (mà thực ra thì tôi thấy đi chợ truyền thống ở nước nào cũng vậy). Một món quà vặt đặc sản Bordeaux là bánh canelé với vỏ giòn tan vị caramel, bên trong là nhân custard mềm mịn, thơm lừng mùi vanille và rượu rum. Lịch sử của bánh canelé liên quan mật thiết với rượu vang xứ Bordeaux. Trong quá trình sản xuất rượu vang, có một công đoạn gọi là "collage", để thêm protein vào rượu nhưng không làm thay đổi hương vị. Các xưởng rượu vang ở Bordeaux đã đánh bông lòng trắng trứng và rót rượu qua đó. Công đoạn này xa xỉ vì rất nhiều lòng đỏ trứng bị bỏ đi, nên người ta đã nghĩ ra cách dùng lòng đỏ trứng làm bánh canelé để tránh lãng phí.
Kết thúc một ngày tham quan Médoc, tôi ghé qua thị trấn nghỉ dưỡng Soulac-sur-Mer với những bãi cát trắng tuyệt đẹp trải dài và những ngôi nhà xinh xắn được xây dựng từ thời kỳ Belle Époque.
Đi chếch xuống phía nam Médoc là đến Graves, được coi là nơi sản sinh ra rất nhiều loại rượu vang tuyệt ngon của Bordeaux. Với lịch sử hơn 2.000 năm tuổi, Graves cũng là vùng trồng nho lớn nhất nước Pháp với 120.000 ha vườn nho, một điểm đến hàng đầu cho những người hâm mộ rượu vang. Du khách từ khắp thế giới đổ đến khu vực này để nếm rượu vang mới và khám phá những loại rượu vang Grands Crus đẳng cấp.
Một số xưởng rượu vang phổ biến nhất để tham quan là Suduiraut, Smith Haut Lafitte, Carbonnieux và La Tour-Martillac. Và đừng quên ghé thăm lâu đài d'Yquem nơi sản xuất của Sauternes, một loại rượu vang trắng vô cùng đậm đà. Graves nằm ở phía nam Bordeaux, bạn chỉ mất từ 15 - 45 phút để đi đến hầu hết các xưởng rượu vang ở đây. Các nhà máy rượu vang đều nằm về phía tây của tuyến đường E62, bạn có thể đến đây từ phía bờ trái sông Garonne.
Tạm biệt Médoc, tôi lên đường khám phá một trong những vùng sản xuất rượu vang nổi tiếng và đa dạng văn hóa nhất của Pháp là St. Émilion, cách Bordeaux 35 km về phía đông bắc. Nơi đây đã được công nhận là Di sản Thế giới của UNESCO, nổi tiếng với các hầm mộ được xây dựng trên thung lũng Dordogne, những con đường lát sỏi dốc được tô điểm với những ngôi nhà cổ quyến rũ, các di tích phong cách La Mã hấp dẫn và nhà thờ đá nguyên khối.
St. Émilion bắt đầu sản xuất rượu vang trong thế kỷ thứ VIII, dù người La Mã đã trồng vườn nho ở đây trong thế kỷ thứ II, các giống nho chính hiện nay là Merlot và Cabernet Sauvignon. Du khách đến St. Émilion có thể lưu trú tại những khách sạn duyên dáng, lâu đài rượu vang tráng lệ và cổ kính, với phong cảnh rộng lớn, di sản văn hóa phong phú, và tận hưởng những cơ hội được thưởng thức các loại rượu vang nổi tiếng của Bordeaux.
Ở đây, có những tour du lịch rượu vang dành cho các du khách muốn được thưởng thức hương vị cuộc sống ở những vườn nho nổi tiếng nhất trong khu vực. Bạn có thể tham quan St. Émilion và ra về trong ngày, hoặc dành một vài đêm ở lại đây, không chỉ để dạo chơi ở những vườn nho, mà còn có thể khám phá những di tích và tàn dư của thời La Mã, cũng như các hầm rượu bí ẩn và đầy mê hoặc.
Băng qua những khu rừng, vườn nho và những ngôi làng lâu đời trong khu vực Entre-Deux-Mers, giữa Dordogne và sông Garonne, những con đường quanh co qua từng thung lũng xứ St. Émilion là thị trấn thời Trung cổ St. Macaire, nơi rất nhiều tàn tích La Mã còn được lưu giữ.
Cạnh St. Émilion là Pomerol, một làng rượu nhỏ chỉ có diện tích khoảng 2.000 mẫu Anh nhưng lại cho ra đời những loại rượu vang thơm ngon không thua kém bất kỳ của khu vực khác. Pomerol đã trở thành một trong những khu vực sản xuất rượu vang quan trọng của nước Pháp trong những năm cuối của thế kỷ XX.
Với sản lượng khoảng 3.000 chai mỗi năm, các xưởng rượu vang ở Pomerol là điểm đến thu hút du khách sành rượu khi mua vé máy bay đi Pháp. Bạn có thể đến Pomerol dễ dàng từ Bordeaux, chỉ mất khoảng 45 phút qua các tuyến đường E70, D1089 và D245.
Đến Toulouse bằng cách đạp xe vòng qua kênh de Garonne là một cơ hội tuyệt vời cho những ai muốn khám phá Bordeaux. Vì sao lại là xe đạp? Vì bạn sẽ không thể chủ động dừng lại ngắm cảnh hay rẽ ngang rẽ dọc nếu di chuyển bằng taxi, tàu hỏa và xe bus. Thuê xe tự lái thì đắt đỏ hơn, lại không thể đi vào đường nhỏ men theo kênh.
Hành trình qua miền Tây Nam nước Pháp này sẽ đi từ trung tâm văn hóa Bordeaux đến đại đô thị Toulouse, bên dòng kênh trải dài với phong cảnh nên thơ, đẹp như tranh thủy mặc, trên bờ là những vườn cây ăn trái, những ruộng nho và những thung lũng ngoạn mục. Hành trình này thường kéo dài khoảng 7 ngày, mỗi ngày đạp xe khoảng 2 - 5 giờ, đi 30 - 70 km và dừng lại nghỉ ở những thị trấn nhỏ cổ kính với nhiều di tích lịch sử. Bạn có thể trú chân trong những homestay xinh xắn, khách sạn gia đình hoặc căn hộ Airbnb dọc đường với giá cả phải chăng nhưng vẫn thoải mái.
Dù đường khá bằng phẳng và an toàn, nhưng bạn vẫn nên đi thành nhóm tối thiểu 2 người. Thời gian thích hợp nhất để thực hiện chuyến đi là vào mùa hè, từ tháng 4 đến tháng 10. Tuy nhiên, nếu có thể thì nên tránh tháng 7 và tháng 8 là mùa cao điểm du lịch.
Toulouse có diện tích không quá lớn, chính vì vậy việc di chuyển trong thành phố bằng xe đạp cũng khá thoải mái. Không chỉ mang một vẻ đẹp cổ kính, thanh bình, Toulouse còn được xem là một trong những thành phố sạch nhất của Pháp, không có khói bụi và không khí vô cùng trong lành.
Trước khi rời Bordeaux, bạn nên ghé qua L’Intendant, một “thánh địa” của dân sành rượu, để mua vài chai rượu vang hảo hạng. Nhưng cũng thật khó để tìm cho mình một chai vừa ý vì có quá nhiều sự lựa chọn, mỗi dòng vang đều có hương vị độc đáo riêng biệt.
Tòa nhà thương xá chỉ dành riêng cho rượu vang này có 4 tầng, với cầu thang hình xoắn ốc trưng bày bộ sưu tập rượu vang hơn 15.000 chai, theo thứ tự những chai rượu vang có giá từ thấp nhất, rồi tăng dần đến trung bình và đắt nhất theo những bậc thang.
Mỗi năm, L’Intendant đón tiếp hàng ngàn lượt khách và lượng tiêu thụ cũng khoảng 10.000 chai. Tuy nhiên, nó cũng chẳng thấm vào đâu với năng lực sản xuất tới 7.000.000 chai/năm của vùng Bordeaux.
Nam Mai sưu tầm
Chỉnh sửa lần cuối vào %PM, %27 %939 %2022 %16:%02