Dữ kiện về rượu
Dữ kiện về rượu
~~<><><><>~~
Rượu được cho là món quà chất lỏng của Thượng đế tặng cho nhân loại, được nhiều người thuộc mọi thành phần xã hội thưởng thức từ bao thế kỷ nay. Nhưng rượu cũng là con dao hai lưỡi: Nó có thể làm cho người nhát đảm thêm hăng hái, cho người thiếu sáng kiến được thêm tính sáng tạo, mà cũng làm hủy hoại cuộc đời một con người. Sau đây là một số dữ kiện về rượu có thể bạn chưa biết:
‘Beer Day’
Iceland là quốc gia tiêu thụ rượu tăng tới 35% trong thời gian từ 1992 đến 2012, và có một ngày lễ chính thức vào đầu Tháng Ba gọi là Beer Day.
Ngày này có nguồn gốc lịch sử. Bắt đầu là năm 1915, Iceland có luật cấm rượu. Không lâu sau đó, Tây Ban Nha dọa rằng nếu Iceland không bắt đầu tái nhập cảng rượu của Tây Ban Nha thì họ sẽ ngưng nhập cảng cá tuyết muối của Iceland. Đây là cú tát mạnh vào nền kinh tế Iceland.
Iceland phải nhượng bộ, và tới năm 1921, lệnh cấm rượu vang đỏ từ Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha được bãi bỏ. Tuy nhiên bia vẫn còn cấm cho mãi tới ngày 1 tháng 3 năm 1989, ngày mà Iceland tuyên bố dân chúng được mua bia trở lại. Hôm đó, dân chúng lũ lượt đổ ra đường phố ăn mừng, và từ đó ngày này trở thành hội bia cả nước.
Tuổi uống rượu hợp pháp
Tuổi được uống rượu ở Mỹ đã có thay đổi: từ 18 tuổi trước kia đến quy định hiện nay là 21. So với nhiều nước khác trên thế giới, giới hạn tuổi như thế là vô lý: Có tới 19 nước không giới hạn tuổi, trong đó có Sierra Leone và Campuchia; một số nước như Antigua, Barbuda và Cộng hòa Trung Phi khắt khe hơn đôi chút: tuổi được uống rượu là từ 10 và 15 tuổi.
Tuy nhiên, không có đâu khe khắt hơn 16 nước, như Afghanistan, Somalia, và Pakistan, không cho uống rượu ở bất cứ tuổi nào. Còn ở Iran, lệnh cấm rượu được thiết đặt sau cuộc cách mạng 1979, có hai người uống rượu đã bị kết án tử hình năm 2012, trước đó họ đã bị đánh 80 hèo cũng vì uống rượu.
Rượu ở bữa điểm tâm
Một số nước trên thế giới có truyền thống say sưa ngay từ bữa ăn sáng.
Xưởng rượu Black Isle Brewery ở Scotland mới cho xuất xưởng Cold Turkey, một thứ bia đậm dành cho dân uống khi ăn sáng. Tuy độ rượu chỉ là 2.8%, nhưng nhiều người Scotland lo ngại là với chiều hướng này, dân nhậu càng được khuyến khích thêm, mà mức độ tiêu thụ rượu rất cao đã xếp Scotland vào hạng uống nhiều thứ 8 trên cả thế giới.
Còn dân Đan Mạch thì thích uống một ly Gammel Dansk cùng với cà phê vào buổi sáng.
Kế đến là bữa điểm tâm của nhiều người xứ Bavaria – một bang ở phía đông nam nước Đức – thế nào cũng có một chai lớn bia lạnh. Họ có riêng một thuật ngữ để chỉ chuyện đó: fruhschoppen có nghĩa “uống rượu trước buổi trưa”.
Nước Mỹ thời thuộc địa
Thói quen uống rượu của người Mỹ có lẽ bắt nguồn từ thời Hoa Kỳ còn là thuộc địa của nước Anh. Thời đó, trung bình mỗi người Mỹ uống 8 ounces rượu một ngày. Uống bia hoặc rượu táo trong bữa ăn sáng là chuyện thường. Và cả trẻ con cũng có lúc uống rượu.
Vào thời gian đó, các sông ngòi ở Âu châu thường bị ô nhiễm, gây ra nhiều bệnh tật, có khi là bệnh nặng. Vì lẽ đó, họ dùng rượu thay nước, và truyền thống này lan sang cả vùng Tân Thế giới. Whiskey thường được dùng để “chữa” bệnh viêm thanh quản và đau bụng; rượu brandy nóng để trị bệnh tả; còn đàn bà có thai muốn cho bớt khó chịu thì làm một shot rượu mạnh.
John Adam, quốc phụ dựng nước, mỗi sáng đều làm một ly rượu táo nặng, còn John Hancock được biết là đã buôn lậu rượu. Trước đó cả trăm năm, vào năm 1622, công ty Virginia Company ở London đã viết cho Thống đốc Francis Wyatt ở Jamestown, phàn nàn rằng thuộc địa bị thiệt hại vì thói say sưa.
Rượu được cho là món quà chất lỏng của Thượng đế tặng cho nhân loại, được nhiều người thuộc mọi thành phần xã hội thưởng thức từ bao thế kỷ nay. Nhưng rượu cũng là con dao hai lưỡi: Nó có thể làm cho người nhát đảm thêm hăng hái, cho người thiếu sáng kiến được thêm tính sáng tạo, mà cũng làm hủy hoại cuộc đời một con người. Sau đây là một số dữ kiện về rượu có thể bạn chưa biết:
Thú vật say xỉn
Loại sóc nhỏ có đuôi nhọn như cây viết ở Mã Lai chịu được thứ rượu nặng nhất thế giới. Còn loài dơi ăn trái cây và những con culi chậm chạp lại thích ăn những thứ trái đã lên men và mật hoa.
Nhưng theo một cuộc nghiên cứu năm 2006 thì loài khỉ nâu (rhesus macaques) có thói uống cho đến khi say mèm té gục. Những con nào thích say sưa thường sống cu ky một mình và uống li bì cho đến chiều tối, chẳng khác gì con người.
Khỉ vervet, còn gọi là khỉ xanh, đã quen mùi với chất ethanol trong những cây mía lên men có khắp vùng Carribê và khỉ ít tuổi uống nhiều hơn khỉ già.
Danh sách thú vật say sưa còn dài, từ những con bướm thích uống bia để tăng cường bộ phận sinh tinh (spermatophores) cho đến những con ruồi đực uống say bí tỉ khi bị từ chối không cho giao phối.
Bệnh dịch Waragi ở Uganda
Năm 2010, trong khoảng 3 tuần lễ, có hơn 100 người Uganda chết sau khi uống thứ rượu chuối nấu lậu ở nhà có pha thêm methanol. Trước khi chết, những người này hoặc bị mù, hoặc suy thận và suy gan. Sau vụ này, hàng trăm nhà dân bị khám xét tìm rượu nấu lậu.
Rượu này người Uganda gọi là waragi, chế bằng chuối, hạt kê hoặc mía, giá rẻ chỉ bằng một phần sáu giá rượu chính thức được phép bán. Chính phủ ra luật cấm sản xuất waragi, mà thị trường waragi chiếm tới 80% số lượng rượu trong nước.
Luật này cũng mau trở thành vô hiệu. Đối với người vi phạm lần đầu, mức tiền phạt chỉ bằng $1.50 USD, và các nhà chính trị từ chối không muốn săn tìm người nấu lậu vì làm mất thu nhập của nhiều gia đình, mà họ cũng mất phiếu khi bầu cử. Luật thì có đó nhưng người dân vẫn tiếp tục nấu waragi bằng bất cứ thứ hóa chất nào họ có được, do đó số tử vong tiếp tục tăng.
Rượu và thai nghén
Từ lâu, đã có cuộc tranh luận xem các bà bầu có nên uống một chút rượu, chẳng hạn 1 ly rượu vang. Cuộc nghiên cứu mới đây tại Đan Mạch cho thấy phụ nữ uống mỗi tuần một ly rượu vang, thì đẻ con có tính tình và cảm xúc tốt hơn những người mẹ kiêng cữ không uống, trong khi CDC ở Mỹ khuyến cáo các bà bầu nên hoàn toàn kiêng rượu.
Nhiều bác sĩ cho rằng thỉnh thoảng uống một ly cũng vô hại cho thai nhi. Bác sĩ Marjorie Greenfield, giáo sư sản khoa và phụ khoa, cho biết không có bằng chứng thấy uống chút ít là nguy hiểm, và uống mỗi tuần từ 1 đến 2 drinks đều ok.
Rượu được cho là món quà chất lỏng của Thượng đế tặng cho nhân loại, được nhiều người thuộc mọi thành phần xã hội thưởng thức từ bao thế kỷ nay. Nhưng rượu cũng là con dao hai lưỡi: có thể làm người nhát đảm thêm hăng hái, cho người thiếu sáng kiến được thêm tính sáng tạo, mà cũng làm hủy hoại cuộc đời một con người. Sau đây là một số dữ kiện về rượu có thể bạn chưa biết:
Yếu tố di truyền
Nghiên cứu cho thấy chứng ghiền rượu bị chi phối do các yếu tố vừa môi trường vừa di truyền. Một nhóm đặc biệt có mức độ tiêu thụ rượu cao là người Mỹ bản địa, ta quen gọi là mọi da đỏ. Theo Bác sĩ Ting-Kai Li, giáo sư y khoa và sinh hóa, thì tình trạng đó là do sự biến đổi gene được di truyền: họ không có các gene bảo vệ cho phép sự hấp thụ chất acetaldehyde.
Nếu acetaldehyde không được phân hóa khi hấp thụ, sẽ tích tụ và đưa tới các hậu quả xấu về sinh lý. Sự tích tụ acetaldehyde cũng có thể kích thích việc uống rượu.
Dĩ nhiên còn có yếu tố môi trường, nhưng dù do bất cứ yếu tố nào thì người da đỏ cũng là nhóm có số tử vong vì rượu cao nhất so với các nhóm dân tộc ở Mỹ.
Hậu quả của say rượu
Ai cũng biết rằng lạm dụng rượu là có hại. Về y học, khi ta nói đến bệnh xơ gan là ta nghĩ đến rượu, nhưng thực tế, xơ gan chỉ là một trong những bệnh tật do lạm dụng rượu mà ra. Chẳng hạn, ghiền rượu có thể làm giảm thiểu khả năng của cơ thể không hấp thụ được vitamin B1 (thiamine), do đó lượng vitamin này trong cơ thể giảm đi.
Vì thiếu B1 nên tạo ra hậu quả trầm trọng trên hệ thống thần kinh gọi là triệu chứng Wernicke-Korsakoff syndrome. Đây là căn bệnh thần kinh có thể làm cho cơ thể không phối hợp được các động tác như đi, đứng…, làm lệch lạc thị giác (như nhìn ra hai hình, mắt không theo kịp chuyển động). Triệu chứng nói trên còn có thể gây ra lẫn lộn và mất trí nhớ.
Có lẽ bệnh đe dọa đến mạng sống nhất khi ghiền rượu là chứng suy tim sung huyết (congestive heart failure) do cardiomyopathy bị dãn nở, tức là trái tim bị dãn ra quá mức, trông giống như một trái banh khi chụp X-quang, làm ảnh hưởng đến khả năng bơm máu đi khắp thân thể.
Kế hoạch “đầu độc” của Liên bang
Trong những ngày từ 25 đến 27 tháng 12 năm 1926, thành phố New York có 31 người chết vì rượu và vô số người khác bị bệnh nặng. Lúc đầu người ta tưởng chỉ là vì ngộ độc do rượu, nhưng hóa ra là do nhà nước.
Khi luật cấm rượu có hiệu lực năm 1920, giới thi hành luật bắt đầu làm biến thái rượu kỹ nghệ bằng cách thêm vào những hóa chất độc hại. Kế hoạch này nhằm ngăn chặn dân không tinh chế lại chất lỏng đó để uống. Sau một thời gian, các bar bí mật nở rộ, nên lực lượng chống rượu của chính phủ phát triển một thể thức biến thái mới làm cho rượu thuộc loại kỹ nghệ có mức độc hại tăng gấp đôi.
Tạp chí Time trong một bài báo năm 1927 nói rằng chỉ cần uống 3 drinks thứ rượu do nhà nước chế tạo cũng đủ gây mù lòa. Chính phủ tuyên bố người nào uống rượu là tự do ý thích, chính phủ không nhận trách nhiệm.
Việc cấm rượu kết thúc 5 năm sau, và tính tới lúc đó, việc này đã cướp đi sinh mạng của ít nhất 10 ngàn người do tranh chấp băng đảng và uống rượu lậu.
-Hình minh họa
Phượng Nghi
Kim Quy sưu tầm