Olivia Newton-John, 1948-2022

Olivia Newton-John, 1948-2022

▂ ▃ ▅ ▆ █☆★█ ▆ ▅ ▃ ▂

Olivia Newton-John (1048-2022)

Olivia Newton-John ra đi thanh thản tại gia trang ở Nam California trong vòng tay của gia đình và bạn bè

Olivia Newton-John – người được cả thế giới ca ngợi với vai diễn chính trong “Grease” vừa qua đời sáng thứ Hai 8 Tháng Tám, thọ 73 tuổi.

Olivia Newton-John không chỉ là ca sĩ, nhạc sĩ, diễn viên điện ảnh, mà còn là một nhà hoạt động tích cực suốt nhiều năm liền. Tuy tạm chia tay với cuộc đời để sang thế giới bên kia, nhưng cô là “biểu tượng của chiến thắng và hy vọng trong hơn 30 năm chia sẻ cuộc hành trình sống chung với căn bệnh ung thư vú” như lời cáo phó của gia đình.

Olivia Newton-John khi còn ở Anh, hình chụp Tháng Tám, 1971. (ảnh: Harry Dempster/Daily Express/Getty Images)

Vào những năm 90, Newton-John được chẩn đoán mắc bệnh ung thư vú. Căn bệnh của cô thuyên giảm và “nằm yên tại chỗ” trong hơn 20 năm, cho đến khi tái phát vào năm 2013. Năm 2018, cô tiết lộ các tế bào ung thư đã di căn đến đến cột sống. Nhưng cô vẫn tiếp tục, kiên trì đấu tranh để giữ mạng sống trong vòng bốn năm qua.

Newton-John, cháu gái của nhà vật lý đoạt giải Nobel Max Born, sinh năm 1948 tại Cambridge, Anh. Khi lên năm, gia đình Newton-John chuyển đến Melbourne, Úc. Ở tuổi thiếu niên, cô bé có mái tóc vàng đã có một bước đột phá lớn, giành chiến thắng trong cuộc thi tài năng trên chương trình truyền hình “Sing, Sing, Sing”.

R.I.P. OLIVIA NEWTON JOHN Death At 73 (1948-2022) | TURN UP THE VOLUME

Năm 1966, Newton-John ký hợp đồng với hãng thu âm Decca, nhưng mãi đến năm 1973, Newton-John mới có thêm bước đột phá mới, và lần này lớn hơn, là bản hit mang hương vị đồng quê “Let Me Be There”. Newton-John được The Country Music Association chọn là giọng ca nữ của năm và là giọng ca nữ triển vọng nhất vào năm 1974.

Năm 1975, sự nghiệp của nữ ca sĩ hướng nhiều hơn đến nhạc pop với album những bài hát đặc sắc nhất của mình – “I Actually Love You”, và giành giải Grammy và màn trình diễn giọng ca nhạc pop nữ xuất sắc nhất năm 1974.

Nhắc đến Newton-John vào lúc này, khi đã mất cô, không chỉ người trung niên, mà cả thế hệ trẻ người hâm mộ, đặc biệt là các cô gái trẻ, rất thương tiếc nữ minh tinh điện ảnh mang tính biểu tượng nhất của họ khi đóng vai Sandy cùng với Danny Zuko của John Travolta trong bộ phim chuyển thể từ màn ảnh rộng “Grease”. Hai người trở thành một trong những diễn viên đóng cặp được yêu thích nhất của điện ảnh, khi biểu diễn song ca “You’re the One That I Want” và “Summer Nights” cùng nhau. “Olivia thân yêu nhất của tôi, bạn đã làm cho cuộc sống của chúng ta trở nên tốt đẹp hơn rất nhiều,” Travolta viết trên Instagram sau cái chết của đồng nghiệp. “Tôi yêu bạn nhiều lắm, biết không! Chúng ta sẽ gặp nhau và lại bên nhau nhé.”

Một trong những ca khúc đơn nổi tiếng của cô là “Hopelessly Devoted to You”.

Năm 1980, Newton-John hợp tác với huyền thoại Gene Kelly cho bộ phim giả tưởng về môn trượt patin “Xanadu”. Bộ phim trở thành một tác phẩm kinh điển đình đám, và cũng mang lại cho nữ diễn viên một cú hit đứng đầu bảng xếp hạng khác từ nhạc phim hai đĩa bạch kim.

Newton-John và Travolta khơi lại mối tình lãng mạn trên màn ảnh của họ trong “Two of a Kind” vào năm 1983, và trong khi bộ phim không thành công, nhưng một lần nữa, âm nhạc của nữ diễn viên lại khiến cô rực sáng khi bộ phim đạt giải bạch kim về nhạc phim, và “Twist of Fate” là một trong năm bản hit thời điểm ấy.

Nữ ca sĩ kiêm diễn viên người Úc Olivia Newton-John và nam diễn viên người Mỹ John Travolta trong bộ phim ‘Grease’ của hãng Paramount, 1978. (ảnh: Paramount Pictures / Fotos International / Getty Images)

Trên màn ảnh nhỏ, Newton-John trở thành người tiên phong trong lĩnh vực video ca nhạc, biến dĩa đơn sexy “Physical” của cô thành một “cuộc dạo chơi” sôi nổi thông qua các phòng tắm hơi, thể dục nhịp điệu và phòng tập thể dục. Cô diễn cùng những người mẫu nam phù hợp với vóc dáng ngoại hình, cho mục đích giúp mọi người có thể giảm vài cân. Đoạn video đẩy bài hát đứng đầu bảng xếp hạng trong suốt 10 tuần, và “Physical” giành giải Grammy năm 1982 cho video năm.

Trong sự nghiệp, Newton-John có nhiều bản hit số 1 và bán được hơn 100 triệu album. Vừa hoạt động nghệ thuật, cô vừa chiến đấu với căn bệnh ung thư tái phát. Nhưng mọi thứ phải dừng lại vào năm 2017, khi sức khỏe buộc cô phải hoãn chuyến lưu diễn hàng năm. Trước đó, các cuộc lưu diên của cô được đón nhận nồng nhiệt tại Flamingo, Las Vegas, bắt đầu từ mùa xuân năm 2014.

Olivia Newton-John (trên sân khấu, thứ ba từ trái) tại Flamingo, Las Vegas, ngày 2 Tháng Tư, 2014. (ảnh: Denise Truscello / WireImage)

Newton-John luôn coi gia đình và việc nhân đạo của mình là thành tựu lớn nhất trong đời, chứ không phải sự nghiệp. Cô và chồng cũ, nam tài tử Matt Lattanzi có với nhau người con gái Chloe vào năm 1986. Sau khi con gái của một người bạn qua đời vì một dạng ung thư hiếm gặp, Newton-John giúp thành lập tổ chức “Healthy Child, Healthy World”.

Olivia Newton-John cùng chồng (bìa trái) và nhạc sĩ Barry Gibb của BeeGees đến tham dự Gala Black Tie của Tuần lễ G’Day USA Australia 2011 tại Hollywood Palladium tại Hollywood, California hôm 22 Tháng Giêng, 2011. (ảnh: Jeffrey Mayer / WireImage)

Trong cuộc chiến với căn bệnh ung thư vú, Newton-John làm việc để nâng cao nhận thức về căn bệnh này và thành lập The Olivia Newton-John Cancer and Wellness Center (Trung tâm Sức khỏe và Ung thư Olivia Newton-John) tại quê hương Melbourne vào năm 2012.

Olivia Newton-John ôm người hâm mộ trẻ trong ánh sáng của High Roller màu hồng cho “Tháng Nhận thức về Ung thư Vú” tại The LINQ vào ngày 6 Tháng Mười, 2014 ở Las Vegas, Nevada. (ảnh: Denise Truscello / WireImage)

Năm 2020, khi vẫn đang chiến đấu hàng ngày với bệnh tật, cô tiếp tục thành lập Quỹ Olivia Newton-John để tài trợ cho nghiên cứu các phương pháp điều trị và liệu pháp chữa bệnh ung thư.

Những ngày cuối đời, Newton-John hạnh phúc bên chồng là John Easterling, con gái Chloe Lattanzi, cùng em gái Sarah Newton-John, anh trai Toby Newton-John và các cháu gái và cháu trai.

Olivia Newton-John ra đi thanh thản tại gia trang ở Nam California trong vòng tay của gia đình và bạn bè.

Nếu bạn yêu tôi, hãy cứ yêu

Nếu không, hãy thả tôi ra

Cởi bỏ xiềng xích

Điều đó khiến tôi luôn yêu bạn…

(Lời bài hát “If you love me, let me know” – một trong những ca khúc hit của Olivia Newton-John năm 1974)

Và chắc chắn, Olivia Newton-John vẫn sẽ luôn yêu quý cuộc đời này, khi phải tạm chia tay, từ hôm nay…

Trang Nguyên (SGN)

If not for you, Olivia

Olivia Newton-John, 1979 (ảnh: Keystone/Hulton Archive/Getty Images)

Lần đầu tiên nghe bài “If not for you” trong một dĩa nhạc của Olivia Newton-John, tôi còn bé tí, chẳng biết nhiều về nhạc Âu Mỹ. Mãi sau này khi đã lớn, được nghe phiên bản của George Harrison (Beatles) tôi mới phát hiện ra tác giả của nó không ai khác hơn nhà thơ và nhạc sĩ thiên tài Bob Dylan.

_______________

Olivia Newton-John, 1948-2022

_______________

Olivia Newton-John vừa qua đời ngày 8 tháng 8, 2022, vì bệnh ung thư, hưởng thọ 73 tuổi. Đối với thế hệ của tôi, lớn lên vào thập niên 1970, tiếng hát của Olivia là một phần của tuổi teen mơ mộng, với nhiều bài nhạc giờ nghe lại thấy cũng hơi… sến, nhưng vẫn hay. Ở chỗ nó làm mình nhớ lại cái “thuở còn thơ” chưa nếm mùi đời, chưa biết sợ. Từ lâu không còn nghe nhạc của Olivia nữa, đột nhiên hay tin bà mất khiến tôi bàng hoàng. Bèn lên YouTube lục lại mấy bản nhạc từng làm mình mê mẩn, xao xuyến.

Người hâm mộ đặt hoa tưởng niệm Olivia Newton-John tại Hollywood Walk of Fame ngày 8 Tháng Tám 2022 (ảnh: Michael Buckner/Variety via Getty Images)

Nào là “If You Love Me, Let Me Know” làm mưa làm gió một thời, rồi thì “I Honestly Love You” ngọt như mía lùi. Hoặc là “Have You Never Been Mellow” hay “Please Mr. Please” mà mấy bà chị trong nhà nghe đến độ rè cả cây kim. Nhớ mãi mùa hè 1978, khi phim nhạc kịch “Grease” ra đời, Olivia Newton-John đang từ một ca sĩ “country”, “easy listening” bước cái rẹt sang “pop/rock” một cách nhẹ nhàng thoải mái, cứ như con sâu hoá bướm qua đêm. Những bài như “You’re the One That I Want,” “Summer Nights,” “Hopelessly Devoted To You” được radio thời bấy giờ chơi suốt ngày suốt đêm; soundtrack của phim leo cái ào lên hạng nhứt Billboard và nằm đó cũng phải mười mấy tuần lễ. Tên tuổi Olivia Newton nổi lên như cồn.

Olivia Newton-John, 1978 (ảnh: Keystone/Hulton Archive/Getty Images)

Sự nghiệp

Tuy sự nghiệp của Olivia Newton-John bắt đầu ở Melbourne và gắn liền với nhiều ca sĩ, nhạc sĩ Úc như John Farrar (The Shadows), Andy Gibb (Bee Gees), Helen Reddy v.v. nhưng thật ra cô là người gốc Anh. Olivia ra đời ngày 26 Tháng Chín 1948 tại Cambridge, thuộc dòng dõi trí thức hàn lâm lâu đời. Ông ngoại Olivia, Max Born, là nhà khoa học người Do Thái đoạt giải Nobel Vật Lý năm 1954 môn cơ học lượng tử (quantum mechanics). Ông cố ngoại của Olivia, Victor Ehrenberg, là một vị thẩm phán nổi tiếng ở Đức vào cuối thế kỷ 19, đầu thế kỷ 20.

Cha của Olivia, Bryn Newton-John từng làm việc cho cơ quan tình báo MI5 của Anh. Có gốc Đức, ông được làm công việc giải mã chiếc máy Enigma tuyệt mật của quân đội Hitler. Ông là người đã áp giải Rudolph Hesse, cận thần của Adolph, sau khi tên này bị bắt ở Anh. Sau chiến tranh, Bryn được bổ nhiệm làm hiệu trưởng trường nam trung học Cambridgeshire, nơi Olivia sinh ra đời. Năm cô lên 6, gia đình cô dọn xuống Melbourne, Úc, nơi cha cô làm hiệu trưởng trường Ormond College và University of Melbourne.

Năm lên 14, Olivia và ba người bạn lập một ban tứ ca tên là Sol Four, chủ yếu hát trong quán cà phê của người anh rể. Ít lâu sau Olivia xuất hiện thường xuyên trên đài TV địa phương trong các chương trình văn nghệ cây nhà lá vườn. Năm 1965, Olivia tham dự chương trình tìm tài năng “Sing, Sing, Sing” và thắng nhất, giải thưởng là một chuyến du lịch sang Anh nhưng Olivia nhất định không đi. Mẹ cô phải mất cả năm thuyết phục.

Olivia Newton-John và John Travolta trong ‘Grease’, 1978 (ảnh: Paramount Pictures/Fotos International/Getty Images)

Trong thời gian ở Melbourne, qua chương trình “The Go! Show” Olivia làm quen với hai nhân vật về sau đóng một vai trò hết sức quan trọng cho sự nghiệp ca hát của cô. Đó là ca sĩ Pat Carroll và nhà sản xuất nhạc John Farrar. Hai người này về sau thành vợ chồng. John Farrar là người biên soạn nhiều ca khúc cho Olivia, kể cả những bài top hit như “Have You Never Been Mellow” (1975), “You’re The One That I Want” (1978), “Magic” (1980). Ngoài ra John Farrar cũng là nhà sản xuất cho hầu hết các dĩa nhạc của Olivia vào thời điểm đó, kể cả soundtrack cho phim “Grease.”

Olivia Newton-John trong buổi biểu diễn tại Royal Albert Hall London ngày 13 Tháng Ba 2013 (ảnh: Neil Lupin/Redferns via Getty Images)

Pat Carroll dọn sang Anh vào giữa thậo niên 1960 và rủ Olivia đi cùng. Sang Anh họ lập một ban nhạc tên là Pat and Olivia. Sau khi Pat Carroll trở về Úc (vì visa hết hạn) và lấy John Farrar, Olivia ở lại Anh để bắt đầu sự nghiệp ca hát của mình. Năm 1971 Olivia Newton-John ra dĩa solo đầu tiên ở Anh mang tên “If Not For You”. Tại Mỹ, dĩa đơn cùng tên lên được đến hạng 25 cho thể loại Pop và hạng nhất cho Adult Contemporary (AC).

Năm 1973 dĩa “Let Me Be There” được phát hành ở Mỹ. Với bài “Take Me Home, Country Roads” của John Denver, Olivia Newton-John bỗng dưng trở thành một ca sĩ “country pop” được nhiều người Mỹ biết đến. Olivia thắng giải Grammy đầu tiên nhờ album này, và sự nghiệp của cô lên như diều gặp gió.

Olivia Newton-John và nam ca sĩ Úc John Farnham trong một chương trình biểu diễn tại Sydney vào Tháng Hai 2020 (ảnh: Cole Bennetts/Getty Images)

Sau nhiều thành công trong làng nhạc, kể cả bốn giải Grammy, năm 1992 Olivia Newton-John phát hiện mình bị ung thư vú và phải ngưng đi show. Tuy mắc bệnh hiểm nghèo nhưng cô luôn giữ tinh thần lạc quan và chia sẻ kinh nghiệm thuốc men của mình với công chúng. Chồng của Olivia, ông John Easterling, viết trong bản cáo phó:

“Suốt 30 năm qua, Olivia là biểu tượng của niềm hy vọng và ý chí chiến thắng, luôn chia sẻ với mọi người cuộc hành trình cùng căn bệnh ung thư. Những phương pháp chữa bệnh bằng thảo dược mang tính thử nghiệm và tiên phong của Olivia sẽ được tiếp tục nghiên cứu qua tổ chức Olivia Newton-John Foundation Fund, ngõ hầu truyền cảm hứng cho đời sau.”

Vĩnh biệt, Olivia. We love you!

________________________

Nghe lại Face to Face

Mạnh Kim

Đã nghe không biết bao nhiêu lần ca khúc Face to Face mà Barry Gibb viết cho bà, và dĩ nhiên nghe lần nữa, rồi lần nữa, khi nghe tin bà – Olivia Newton-John – vừa từ trần ở tuổi 73.

Tất cả những bài nhắc lại sự nghiệp Olivia Newton-John, trên The New York Times, The Washington Post, AP, Reuters và CNN (mà tôi đọc qua), không bài nào nhắc lại ca khúc này. Olivia Newton-John hát Face to Face nhẹ như tơ, với bản hòa âm cực đẹp. Barry Gibb thật sự là bậc thầy kỳ tài trong đo ni đóng giày. Woman in Love chỉ dành Barbra Streisand; Experience chỉ dành cho Diana Ross; và Face to Face chỉ dành cho Olivia Newton-John… Ca khúc này nằm trong album Now Voyager (1984) của Barry Gibb. Hẳn đó là lý do khi nhắc lại sự nghiệp ghi âm của Olivia Newton-John, báo chí Mỹ không đề cập đến Face to Face.

Với những người mà gout nghe nhạc bị hóa thạch (như tôi), Face to Face không chỉ là một ca khúc. Nó là một giai đoạn, thời khốn khó nghèo nàn. Tôi nhớ mình phải để dành rất lâu mới đủ tiền mua một băng tape trắng (chưa ghi âm) rồi để dành thêm một ít lâu nữa mới đạp xe lọc cọc đến ngã năm Bình Hòa, Bình Thạnh để chép Face to Face từ cái đĩa lậu sản xuất ở Ba Lan chứ không phải đĩa Mỹ. Cầm được cuộn băng tape có bài Face to Face không chỉ là sự sung sướng tận cùng của người ghiền nhạc. Nó là một hạnh phúc không thể tả bằng lời của một lớp thanh niên vạ vật khốn khó đến mức đôi khi thèm một điếu thuốc cũng không thể mua.

Barry Gibb và Olivia Newton-John, 1979 (ảnh: Michael Putland/Getty Images)

Gần như chưa bao giờ nghe những ca khúc cùng thời Face to Face mà tôi không nhớ lại những hình ảnh Sài Gòn thời đó, nhớ những người bạn một thời từng “ngồi đồng” quán cà phê nhiều giờ đồng hồ và yêu cầu chủ quán bật đi bật lại những ca khúc yêu thích mà Face to Face là một trong số đó; thậm chí nhớ cả những giấc mơ ngày ấy và dĩ nhiên nhớ người bạn mà tôi đã cùng nghe đi nghe lại Face to Face để chép lời. Không gì có thể gợi lại ký ức bằng âm nhạc.

Tôi không biết mình nghe Face to Face nói riêng và những ca khúc thời đó bao nhiêu lần. Có thể xấp xỉ một triệu? Lần thì chỉ nghe mỗi tiếng bass; lần thì chỉ nghe trống; lần thì chỉ nghe tiếng “nấc” xuất sắc của Barry Gibb và lần thì chỉ nghe hơi thở của Olivia Newton-John. Face to Face và Olivia Newton-John đi theo tôi rất lâu. Nó đã thành một di vật được lộng kính trong cái bảo tàng cá nhân cuộc đời, mà khi đối diện với nó, face to face, nó sẽ tự kể cho mình nghe lại vô số chuyện cũ, những kỷ niệm, những con người, những hình ảnh – rất nhiều thứ mà ngày trước thèm khát có tiền để mua nhưng bây giờ thì tiền muôn bạc vạn cũng không bao giờ có thể có được.

Những ca sĩ của thế hệ người nghe hóa thạch (như tôi) ngày càng vắng. Ai-rồi-cũng-chết sẽ không nghe như một sáo ngữ rỗng tuếch nếu chúng ta có thể tự tạo một kho “bảo quản” nhỏ lưu giữ lại những gì họ đã trao cho cuộc đời, những ca khúc của họ, hoặc những quyển sách của họ, trong đó – một cách vô tình – có cả ký ức của chúng ta.

Lan Bùi - Mạnh Kim ( SGN)

*********

Mười một bức ảnh về Olivia Newton-John xinh đẹp trong suốt nhiều năm — 2022

Variety on Twitter: "Olivia Newton-John: 1948-2022 https://t.co/umClDpr7Kd https://t.co/a6gBCJ0umI" / Twitter

Mười một bức ảnh về Olivia Newton-John xinh đẹp trong suốt nhiều năm

Ngày trước, mọi người đều muốn làm việc với Olivia Newton-John . Cô ấy là một người hoàn toàn gây choáng váng và là một ca sĩ và người biểu diễn . Cô ấy cũng đã già đi rất đẹp trong những năm qua. Do đó, chúng ta không thể không nhìn lại tất cả các bức ảnh và nghĩ xem cô ấy trông tuyệt như thế nào! Tất nhiên, ngoài tất cả những thành tích tuyệt vời của cô ấy.

Bạn có nhớ bức ảnh tuyệt đẹp nào của Olivia Newton-John không? Hãy cho chúng tôi biết cái nào là mục yêu thích của bạn!