Kết quả này được Trung tâm kỷ lục Việt Nam công bố . Đây là những món ăn đặc sản có sự độc đáo riêng biệt của các vùng miền Việt Nam, được so sánh với món ăn đặc sản của các quốc gia châu Á. Trước đó vào năm 2012, Việt Nam đã có 12 món ăn đặc sản đạt giá trị ẩm thực châu Á, được phổ biến rộng rãi ở nhiều quốc gia trong khu vực và trên thế giới.
Những món ăn đặc sản này sẽ được Tổ chức Kỷ lục châu Á quảng bá trên các phương tiện truyền thông của nhiều quốc gia trong khu vực. Tại Hội ngộ Kỷ lục gia Việt Nam lần thứ 27 và Hội thảo “Hành trình quảng bá ẩm thực và đặc sản Việt Nam ra thế giới” tổ chức tại TP HCM, đại diện Tổ chức Kỷ lục châu Á sẽ đến Việt Nam trao bằng kỷ lục này.
1. Chả cá Lã Vọng – Hà Nội
Nguyên liệu làm chả cá là cá quả to, ngon, tươi thịt mới mềm và không nát. Lạng thịt từ hai bên sườn, thái mỏng ướp với nước riềng, nghệ, mẻ, hạt tiêu, nước mắm rồi kẹp vào cặp tre nướng trên lò than hoa, quạt chả đều tay, sao cho cá chín vàng mà vẫn còn nước ngọt. Ăn kèm với các loại rau thơm ở Láng, mắm tôm từ moi tươi, bún đặt ở Thanh Trì, lạc phải sẩy hết hạt lép, lựa toàn hạt mẩy.
Nước chấm pha vừa phải, không quá ngọt, quá mặn hoặc quá chua. Chả phải ăn nóng, kèm với bún hoặc bánh đa, ăn cùng với hành củ tươi chẻ nhỏ ngâm muối, thì là, lạc rang, rau thơm, mùi, mắm tôm hoặc nước mắm.
2. Bún cá rô đồng Hải Dương
Cá rô luộc gỡ lấy thịt, đem rim khô. Bún hoặc bánh đa, thêm rau cải, rau muống… được xếp ra bát, cho cá rô đồng rim khô lên trên, rồi chan nước dùng. Có quán dùng cá rô đồng tươi, ướp gia vị, khi ăn cá được sắp vào tô bún và chan nước dùng nóng hổi vào.
Nước dùng được lọc từ đầu cá, xương cá, tuy nhiên mỗi quán có một bí quyết riêng để nấu nước dùng, tạo nên vị thơm, ngọt đặc trưng của tô bún.
3. Chả mực Hạ Long – Quảng Ninh
Mực để làm chả phải là loại tươi mới đánh bắt lên từ biển, mực càng tươi chả càng ngon. Mực mua về làm sạch, bóc bỏ đầu, chỉ lấy phần thân thịt làm chả là ngon nhất. Một trong những công đoạn khó nhất khi làm chả mực là việc giã, phải giã mực bằng tay trong cối đá đến đến khi dẻo quánh kết dính với nhau.
Chả chín có màu vàng ruộm đẹp mắt, thơm mùi gia vị. Cắn một miếng chả mực nóng chấm chút tương ớt nhai giòn, dai, cho vị ngọt ngon thích thú.
4. Cao lầu Hội An – Quảng Nam
lầu có sợi mì màu vàng, được dùng với tôm, thịt heo và các loại rau sống. Cũng giống như món mì Quảng, cao lầu được ăn với rất ít nước dùng. Một điểm đặc biệt của món này đó là sợi mì có màu vàng ươm, do được trộn với tro củi tràm, được lấy từ mảnh đất Cù Lao Chàm.
Cao lầu thường được bày bán trong các quán ăn 2 tầng, trên có treo đèn lồng xanh đỏ, thực khách ngồi ăn, vừa thưởng thức cái thơm đậm đà tinh tế của món ăn, vừa có dịp thưởng ngoạn không khí du lịch cổ kính của một góc phố nơi đây.
5. Bánh canh chả cá Quy Nhơn – Bình Định
cá Quy Nhơn nổi tiếng ngon do làm từ cá tươi. Cá để làm chả thường là cá thu, cá mối, cá rựa. Có hai loại chả hấp và chả chiên. Có người thích ăn chả chiên vì nó thơm, có người thích ăn chả hấp vì nó ngọt. Dù là loại gì thì chả cá luôn có một vị đặc trưng giống nhau là thơm, dai, mềm, ngọt, đậm đà hơn nếu chấm một chút xíu tương ớt đậm đặc.
Bánh canh thường ăn có 2 loại: bánh canh bột gạo, bánh canh bột lọc. Bột lọc được làm bằng bột mì hay bột năng. Bánh canh bột gạo làm như làm bánh phở. Tô bánh canh được múc lên nghi ngút khói, bỏ vào một nhúm chả cá chiên đã xắt thành từng miếng nhỏ, cho vào một ít hành lá, một ít hành củ, rưới thêm tí tiêu…
6. Gỏi lá Kon Tum
Gỏi lá Kom Tum đúng nghĩa phải có từ 40 đến 50 loại lá… trong đó có 3 loại lá không thể thiếu được là mơ lông, đinh lăng và sung. Trên mâm gỏi lá có các món đi kèm là bì heo trộn thính, đĩa thịt heo ba chỉ thái mỏng, đĩa tôm sông xào, ít muối hạt, tiêu hạt, ớt hiểm…
Món mẻ đi kèm gỏi lá được chế biến khá công phu. Trước hết, nếp được ủ lên men, để khoảng nửa tháng. Men nếp được trộn với tôm khô, thịt heo ba chỉ, sau đó xay nhuyễn. Bắc chảo lên bếp, cho chút dầu ăn đun nóng rồi gạt mớ hành khô giã nhỏ vào chảo, đảo đều tay. Cho tất cả hỗn hợp trên vào, nêm thêm chút sa tế, gia vị vừa ăn, để lửa riu 5 đến 7 phút là được.
Khi ăn, lấy một nửa lá cải hoặc lá mơ làm lá cuốn, sau đó ngắt mỗi thứ lá một chút để cuốn thành cái phễu nhỏ, gắp thêm miếng thịt ba chỉ thái mỏng, tôm hoặc lát cá rồi bỏ thêm chút muối hạt, tiêu, thêm một chút mẻ nữa là đủ.
Ăn gỏi lá cũng là “ăn thuốc”, bởi có nhiều loại lá cây rất tốt cho sức khỏe như đinh lăng, ngũ gia bì, lá mơ, xoài rừng, lá lê rừng, lá hồng ngọc… Một điều rất thú vị là do không thể nào cùng lúc ăn 60 loại lá trong một cuốn gỏi nên mỗi cuốn sẽ cho thực khách một hương vị riêng, tùy theo đã chọn gói lá gì.
7. Bánh bèo bì Bình Dương
Được làm từ gạo đỏ đặc sản, bánh bèo bì chợ Búng (Bình Dương) mang hương đậm đà đặc biệt. Bánh có vị thịt khìa trộn thính ăn cùng mắm ớt rất ngon. Khác với các loại bánh bèo khác, bánh bèo bì này đổ bằng gạo nguyên được vo đãi thật kỹ. Quấy được nồi bột với nước cốt dừa ưng ý mới đổ vào khuôn bánh bèo rồi đem hấp cho thật chín.
Công đoạn tiếp theo là dùng đậu xanh đãi vỏ nấu thật nhừ ra, quấy đều, làm nhân phết trên mặt bánh bèo. Thịt heo nạc khìa với nước dừa, đem thái đều thành sợi nhỏ cỡ cọng bún, rải thính vào cho thơm và thấm đều. Tô nước mắm chua ngọt tỏi, ớt, chanh được pha sẵn.
Khi ăn, sắp bánh bèo vào đĩa kèm thêm dưa chua, rau thơm, giá, rắc đậu phộng giã nhuyễn chan nước mắm vô, ăn mới cảm thấy hết hương vị đặc trưng của món bánh bèo bì chợ Búng tuyệt chiêu. Gia vị chủ lực là mùi thịt khìa thái nhỏ trộn thính, ớt tươi cay, mùi vị thơm hòa quyện cùng bột bánh, nhân đậu xanh, vừa bùi, vừa béo với các loại rau thật hấp dẫn.
8. Bún suông (đuông) Trà Vinh
Tên gọi của món ăn xuất phát từ chả tôm, tươi ngon, mềm mịn được tạo hình như những con đuông (một loại sinh vật vẻ ngoài như con sâu). Tôm mua về, lột bỏ vỏ, đem ướp nước mắm ngon rồi lau khô, cho vào máy xay, thêm một ít hạt tiêu cho chả tôm thơm ngon. Sau đó, cho chả tôm vào trong bao nylon, cắt một đầu nhỏ để “nặn” suông vào nồi nước dùng đang sôi, không thì chiên sơ con suông rồi cho vào nồi nước lèo khi ăn.
Điều tạo nên sự hấp dẫn cho bún suông là nước lèo. Nồi nước lèo đúng chất Trà Vinh phải dùng xương lợn để nấu. Nước lèo không trong mà có màu nâu đậm, bởi được thêm một ít me và tương hạt vừa tạo nên vị ngọt thanh lại vừa thoang thoảng hương thơm của tương rất hấp dẫn.
9. Hủ tiếu Mỹ Tho – Tiền Giang
Đặc điểm của hủ tiếu Mỹ Tho là cọng nhỏ, khô, dai dai, hương vị hơi chua, mang nét đặc trưng không lẫn với hủ tiếu ở một nơi nào khác. Khác với các hủ tiếu khác, hủ tiếu Mỹ Tho dùng bánh khô. Khi trụng vào nước sôi, bánh mềm ra nhưng vẫn giữ được độ dai, sợi bánh vẫn trong. Bánh ngon phải là loại bánh sản xuất từ gạo Gò Cát ở xã Mỹ Phong, ngoại thành Mỹ Tho.
Ngoài thịt, lòng heo, tôm để trên mặt, ngày nay tô hủ tiếu đúng điệu còn có thêm thịt bằm, trứng cút, cua hay sườn heo… đáp ứng thị hiếu của thực khách. Hủ tiếu Mỹ Tho không ăn với rau ghém mà ăn với giá sống, hẹ, ớt cắt lát mỏng, chanh.
Có thể nêm thêm nước tương cho vừa ăn. Chan nước lèo thật nóng đã nấu bằng xương heo, khô mực, tôm khô đổ vào tô rồi dùng vá đập nhè nhẹ để thịt bằm rời ra và vừa mới chín tới ăn mới ngọt.
10. Bún cá Châu Đốc – An Giang
Thành phần món ăn đơn giản với cá lóc, nước lèo và bún tươi. Tuy nhiên, sự hấp dẫn của món ăn đến từ màu sắc và hương vị đặc trưng không lẫn vào đâu được. Nước lèo chính là thành phần tốn nhiều thời gian nhất trong việc chế biến món ăn này. Để nấu nước lèo ngon, người nấu thường sử dụng xương ống để ninh, vừa ninh vừa vớt bọt để nước dùng trong và có vị ngọt thì vớt xương ống ra.
Cá lóc đồng đã làm sạch, đầu cá được cắt rời nhưng vẫn giữ nguyên bộ lòng và cho vào luộc chín với một ít sả, củ nghệ đập dập. Khi ấy nước dùng sẽ có màu vàng đẹp mắt và không có mùi tanh của cá. Cá luộc chín vớt ra, khéo léo gỡ hết phần xương. Ướp phần thịt cá với một ít gia vị, cho lên chảo xào sơ qua với nghệ để thịt cá vừa săn lại, vừa có mùi thơm cùng màu vàng đẹp mắt.
Gia vị để nêm nếm gồm có mắm cá linh, mắm ruốc hòa tan và lược bỏ xác. Ngải bún, củ nghệ giã nát cho vào chén nước lèo hòa tan rồi lược bỏ xác. Cho cả hai hỗn hợp đó vào nồi nước lèo đang đun sôi. Rau ăn kèm trong bún cá Châu Đốc là rau diếp cá, húng quế, bắp chuối rau muống… làm cho món ăn thêm tròn vị.
Hồng Vân sưu tầm
